احیای توافق هسته ای با ایران ممکن است/ نظام مشکل ناآرامی ها را حل خواهد کرد
تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۰۱۳۱۰
خبرگزاری آریا-دیپلمات پیشین کشورمان در گفتگو با شبکه سی ان ان گفت: با توجه به اینکه خواست جامعه جهانی "نه بمب و نه جنگ" است، بهترین آلترناتیو، احیاء توافق هستهای است و این کار هم شدنی است.
به گزارش خبرگزاری آریا، سید حسین موسویان دیپلمات پیشین کشورمان در گفتوگو با شبکه تلویزیونی سی ان ان درباره تحولات اخیر در ایران به سوالات کریستین امانپور مجری این شبکه پاسخ داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سی ان ان: وضعیت داخلی ایران چگونه است. آیا برخورد های فعلی دولت ایران با خواسته های مردم جواب می دهد؟
موسویان: در مورد ناآرامیهای فعلی داخلی در ایران، ما با دو برداشت مواجه هستیم. یک برداشت عمق نارضایتیهای مردم را دست کم میگیرد و برداشت دیگر هم در مورد تظاهرات و ناآرامیها غلو میکند. اپوزیسیون و برخی از دولتها و رسانههای غربی معتقدند که این فقط یک تظاهرات نیست، بلکه یک انقلاب است و نظام جمهوری اسلامی در آستانه سقوط است. به نظر من این یک تحلیل و برداشت غلط بر پایه تحلیل و درک غلط و محاسبات اشتباه است، چون تظاهرات و ناآرامیهای جاری به سقوط نظام منجر نخواهد شد. برداشت دوم اعتقاد و دیدگاه دولت ایران مبنی بر این است که این ناآرامیها طراحی آمریکا و اسرائیل برای ایجاد بیثباتی و تجزیه ایران است. از این رو باید با قدرت و قاطعیت با نا آرامیها برخورد کرد تا ثبات و امنیت و حاکمیت ملی ایران حفظ شود.
وی ادامه داد: این درست است که آمریکا و اسرائیل و دشمنان ایران، به هر اقدامی برای سقوط و تغییر نظام فعلی و ناامنی و تجزیه ایران دست میزنند. اما یک واقعیت مهم دیگر هم وجود دارد که نباید دست کم گرفت و آن اینکه مردم نسبت به اوضاع بد اقتصادی ناراضی و ناراحت هستند. تورم ، فساد و بیکاری در ایران از مشکلات جدی است. علاوه بر آن مردم توقع شرایط اجتماعی بهتری دارند. مردم مایلند که تنشهای روابط خارجی خاتمه یابد. از این رو معتقدم حاکمیت ایران هم برای تامین رضایتمندی مردم، نیازمند تغییرات اساسی در سیاستهای اقتصادی، اجتماعی و روابط خارجی است.
سی ان ان: در حالیکه خیلیها معتقدند که سقوط صورت میگیرد، اما شما معتقدید تظاهرات فعلی منجر به سقوط رژیم نمیشود، دلیل شما چیست؟
موسویان: تظاهرات و ناآرامیها در دو سه سال گذشته، در دوران آقای احمدینژاد و حتی در دوران آقای خاتمی هم وجود داشت. در انتخابات 88 حدود 3 میلیون نفر در اعتراض به خیابانهای تهران آمدند و تحلیل رسانههای غربی هم این بود که حکومت سقوط میکند اما دیدید که این تحلیل غلط از آب درآمد از این رو باید دو واقعیت را پذیرفت: واقعیت اول این است که نهادهای نظامی و امنیتی ایران قوی و بر شرایط فعلی کشور مسلط هستند و مشکل ناآرامیها را حل میکنند. واقعیت دوم اینکه بخشی از مردم از وضع جاری زندگیشان ناراضی هستند. پس ادامه این شرایط هم نمیتواند پایدار باشد و حاکمیت باید اقدامات اساسی برای حل مشکلات کشور انجام دهد تا اوضاع مردم و کشور بهبود یابد.
سی ان ان: خیلی از مردم ایران میخواهند توافق هستهای احیاء شود تا تحریمها برداشته شود. اما خیلیها معتقدند این توافق نباید احیاء شود و با دولت ایران هم نباید گفتوگو شود. من اینجا اظهارات اخیر هیلاری کلینتون وزیر خارجه اسبق آمریکا را برای شما میگذارم که گفته است: به نظر من در هیچ موردی نباید با دولت ایران مذاکره شود در حالی که در ایران اعتراضات در جریان است؛ توافق هستهای نباید احیاء شود و باید فشارها روی دولت ایران افزایش یابد.
این نظر هیلاری کلینتون بود. آژانس بین المللی انرژی اتمی هم معتقد است ایران ظرفیت غنی سازی را افزایش داده است. اگر توافق احیاء نشود، چه شرایطی در امنیت جهانی ایجاد میشود؟
موسویان: من با نظر خانم هیلاری کلینتون مخالف هستم. در حقیقت بعد از انقلاب 1979، بین ایران و غرب همیشه اختلاف در مورد حقوق بشر، سلاحهای کشتار جمعی، تروریسم و پروسه صلح وجود داشته باشد. اما دیدید که در دوران اوباما، او تصمیم گرفت راجع به یک مورد هستهای با ایران مستقیم مذاکره کند. مذاکرات هم به نتیجه رسید و برجام که جامعترین سند تاریخ هستهای است، امضاء شد. بعد از توافق ایران به مدت سه سال کامل به تعهداتش عمل کرد و این آقای ترامپ رئیس جمهور آمریکا بود که از برجام خارج شد و تعهدات آمریکا را زیر پا گذاشت. پس گفتوگو با ایران لازم است.
این دیپلمات پیشین کشورمان ادامه داد: دو نکته را همه پذیرفتهاند که آمریکا و قدرتهای جهانی و کشورهای منطقه نمیخواهند ایران به بمب هستهای دست یابد و دیگری اینکه آمریکا و قدرتهای جهانی و جامعه جهانی هم نمیخواهد جنگ جدیدی علیه ایران به راه افتد، زیرا حمله نظامی به ایران عواقبی بسیار فاجعهبارتر از حمله آمریکا به عراق و افغانستان خواهد داشت. از این رو با توجه به اینکه خواست جامعه جهانی "نه بمب و نه جنگ" است، بهترین آلترناتیو، احیاء توافق هستهای است و این کار هم شدنی است.
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: سی ان ان کریستین امانپور موسویان توافق هسته ای ناآرامی ها دولت ایران سی ان ان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۰۱۳۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مثلث آمریکایی چه هدفی را در تقابل با فعالیتهای هستهای ایران دنبال میکنند؟ / نقشه راه گروسی در تهران پس از عملیات وعده صادق
بازی گروسی در تقابل با کشورمان کاملاً شفاف و در عین حال پیچیده است! این سادگی، معطوف به شناخت ماهیت این بازی و هم افزایی سه ضلع آن (واشنگتن، بروکسل و وین) علیه منافع کشورمان است.
سرویس سیاست مشرق- رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی طی هفتههای اخیر مصاحبههای هدفمندی را در تقابل با ماهیت و کارکرد فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران صورت داده که بر خلاف آنچه برخی تصور میکنند، منبعث از نظرات کارشناسی و حقوقی آژانس نیست!
کاخ سفید، اتحادیه اروپا و آژانس بین المللی انرژی اتمی با توجه به نزدیک شدن به سال ۲۰۲۵ میلادی (زمان تعیین شده در خصوص فعالسازی بند غروب آفتاب) میان دو گزینه «دفرمه سازی برجام» یا «خروج رسمی برجام» مردد ماندهاند.
از سوی دیگر، جایگزینی برجام با توافقی جدید نیز مستلزم چینش دوباره میز مذاکرات و آماده سازی پیش شرطها و لوازمی است که واشنگتن و تروییکای اروپایی قابلیت آن را (حداقل در برهه کنونی) ندارند.
از این رو باید در ماورای مواضع شورای حکام و مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، اهداف کلان، میان مدت و خرد غرب را از پمپاژ ادعاهای اخیر علیه ایران مدنظر قرار داد. پیش فرض قطعی ما در این روند، همپوشانی مطلق گروسی با سیاستگذاران غربی مذاکرات هستهای است.
گزارههای ادعایی گروسی
در اینجا به برخی گزارههای ادعایی مطرح شده از سوی رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی که طی ماهها و هفتههای اخیر به کرات مورد تاکید قرار گرفته، متمرکز میشویم:
۱- ایران از زمان شکست مذاکرات هستهای به طور چشمگیری به ساخت بمب هستهای نزدیکتر شده است.
۲- هیچ کشوری که هنوز بمب اتمی ندارد، اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد غنیسازی نمیکند. ایران بیش از آنچه برای ساخت بمب هستهای نیاز دارد، اورانیوم غنی شده تولید کرده است.
۳- غنی سازی ۹۰ درصدی برای ساختن بمب اتمی لازم است، اما غنی سازی ۶۰ درصدی تقریباً با غنی سازی ۹۰ درصدی یکسان است!
۴- برجام دیگر کار نمیکند. باید در نظر داشته باشیم که هم اکنون در سال ۲۰۱۵ میلادی (زمان انعقاد برجام) قرار نداریم و در نتیجه، این توافق نیاز به جایگزینی با توافق دیگری دارد.
۵- جمهوری اسلامی در حال افزایش توان هستهای خود است و با وجود این که آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهطور فعال در حال بازرسی است، اما این بازرسیها کافی نیست.
تحلیل محتوای سخنان گروسی
در تحلیل محتوای سخنان گروسی، باید به صورت همزمان نسبت به متن و فرامتن آنها توجه داشت. در ابعاد متنی، ما با ادعاهای غیرحقوقی و مکرری مواجه هستیم که از سوی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی مطرح میشود.
در این خصوص نکاتی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد:
نخست اینکه با توجه به خروج یکجانبه آمریکا از توافق هستهای و بی تعهدی مطلق اتحادیه اروپا در تأمین تهدات مالی مندرج در متن برجام، ایران کاهش گام به گام تعهدات خود را در دستور کار قرار داده و بخش اعظمی از این تعهدات، معطوف به مطالبات فراپادمانی آژانس بین المللی انرژی اتمی از کشورمان میباشد.
به عبارت بهتر، خروج ایران از این تعهدات معلول بدعهدی مطلق طرف مقابل و واکنشی کاملاً منطقی و حقوقی نسبت به این موضوع محسوب میشود. از این رو کاهش تعهدات برجامی ایران، مصداق «واکنش حقوقی» بوده نه «کنش اولیه» با این حال گروسی در گزارشات و مواضع خود تلاش میکند بدون ذکر مقدمهای که منتج به اقدام ایران شده، نهاد متبوعش را در مقام مطالبه گر و ایران را در مقام محکوم جلوه دهد! این همان بازی نخ نمایی است که آژانس بین المللی انرژی اتمی و شورای حکام بر اساس روال معمول خود در تقابل با کشورمان دنبال میکنند.
نکته دوم اینکه گروسی در مواردی که موضوع بازرسیهای هستهای از ایران مطرح میشود، آژانس بین المللی انرژی اتمی را یک بازیگر مستقل، حقوقی و غیر تأثیرپذیر از توافقات برجام قلمداد میکند. به عبارت بهتر، گروسی در صدد القای این گزاره به افکار عمومی دنیاست که فارغ از تعهداتی که در توافق هستهای سال ۲۰۱۵ و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد وجود دارد، ایران ملزم به تبعیت از الگوهای بازرسی آژانس (در هر دو بعد پادمانی و فراپادمانی) میباشد.
نکته سوم اینکه در جریان دو سفر رافائل گروسی به ایران، میان مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی و رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان تفاهمی در راستی همکاری طرفین بر سر حل و فصل پرونده مکانهای ادعایی صورت گرفت. مطالبه آشکار جمهوری اسلامی ایران، «مختومه نمودن پرونده مکانهای ادعایی» از سوی اژانس بین المللی انرژی اتمی بوده و حدود و ثغور مطالبات کاملاً شفاف و حقوقی خود را در این خصوص مطرح نموده است.
با این حال گروسی و مقامات آمریکایی-اروپایی نشان دادهاند که قصد دارند با مفتوح نگاه داشتن این پروندهها، زمینه بازرسیهای اصلی و فرعی (بازرسیهای نامحدود زمانی-مکانی) را در ایران در زمان حال و آینده ایجاد کنند. گروسی تاکنون چندین بار در خصوص روال مذاکرات برجام اظهار نظر کرده و معتقد است این توافق عملاً کارآیی لازم را ندارد. مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به لحاظ فرامتنی، در پازلی بازی میکند که طراحان اصلی آن در واشنگتن و اتحادیه اروپا به سر میبرند!
بر این اساس، گروسی سه هدف فرامتنی مهم را در قبال توافق برجام و مذاکرات هستهای با جمهوری اسلامی ایران دنبال میکند. این موارد عبارتند از:
الف) بازگشت یکجانبه ایران به تعهدات مندرج در توافق هستهای، بدون آنکه عملاً تحریمهای جمهوری اسلامی ایران برداشته شود.
ب) زمینه سازی برای بسط نظام بازرسیهای آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران که با هدف نفوذ امنیتی غرب به اماکن حساس در کشورمان صورت میگیرد.
ج) رفع اتهام از آمریکا در قبال خروج یکجانبه از توافق هستهای و ایجاد حاشیه امن برای تروییکای اروپایی در خصوص صدور بیانیههای سیاسی و غیر حقوقی علیه ایران.
د) جلوگیری از استناد حقوقی و عملیاتی ایران به بند غروب آفتاب در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد.
و) جلوگیری از انعقاد توافق «تضمین محور» با ایران با هدف ممانعت از بهره مندی ایران از مزایای رفع تحریمها
بازی شفاف اما پیچیده!
بازی گروسی در تقابل با کشورمان کاملاً شفاف و در عین حال پیچیده است! این سادگی، معطوف به شناخت ماهیت این بازی و هم افزایی سه ضلع آن (واشنگتن، بروکسل و وین) علیه منافع کشورمان است. به عبارت بهتر، شناسایی گروسی به مثابه یک شخصیت مستقل در این معادله، خطایی محض محسوب میشود. او وظیفه دارد در برهه کنونی، ایده همیشگی مقامات کاخ سفید (بازگشت یکجانبه ایران به برجام در عین عدم رفع واقعی تحریمها) را عملیاتی سازد.
این در حالیست که گروسی اصلیترین وظیفه خود را در این خصوص به صورت عامدانه فراموش کرده است: این مسئولیت، حل موانع فنی توافق هستهای میان ایران و اعضای ۱+۴ است.
حدود و ثغور مطالبات و خطوط_قرمز تعیین شده از سوی کشورمان در مذاکرات وین بر سر مسائل اختلافی از جمله «حل و فصل موضوعات پادمانی»، «ارائه تضمینهای ذاتی و اعتباری»، «لزوم رفع تحریمهای بازدارنده در مسیر اجرایی شدن برجام» از ابتدا مشخص بوده و در حال حاضر نیز جمهوری_اسلامی ایران ذرهای نسبت به آنها عدول نکرده است.
در چنین شرایطی بخش اعظم عملیات روانی غرب در مرحله پایانی مذاکرات، ناظر بر دفرمه شدن هندسه مذاکرات یا لغو خطوط قرمز تعیین شده از سوی کشورمان صورت میگیرد. ضمن آنکه در روند مذاکرات احیای برجام نیز آژانس نه تنها به عنوان یک کاتالیزور و عامل تسریع کننده عمل نکرد، بلکه با طرح پروندههای ادعایی به نیابت از رژیم اشغالگر قدس و تاکید غیر حقوقی بر مفتوح نگاه داشتن آنها (حتی در صورت احیای برجام)، عملاً به مانعی در مسیر مذاکرات سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ در وین و دوحه تبدیل شد.
در چنین شرایطی اصرار گروسی برای سفر به ایران و ابراز نگرانی وی از ماهیت فعالیتهای هستهای کشورمان را باید در یک پارادایم کاملاً سیاسی -تبلیغاتی مورد توجه و تحلیل قرار داد. بدیهی است که تمرکز جمهوری اسلامی ایران، اعم از دستگاه دیپلماسی کشور و سازمان انرژی اتمی بر روی خطوط قرمز ما در همکاریها با آژانس و احیای توافق هستهای (وفق قانون راهبردی مصوب مجلس شورای اسلامی)، تنها راه جلوگیری از تکمیل صحنه پردازی مثلث مذکور (آمریکا-آژانس-اروپا) علیه کشورمان میباشد.
گروسی در بحبوحه جنگ غزه، از یک سو مسئولیت ارسال پالسهای بحرانی در قبال فعالیتهای هستهای ایران را بر عهده دارد تا جایی که حتی غنی سازی ۶۰ درصدی و ۹۰ درصدی را به عنوان یک مقام ارشد آژانس همسان و دارای آثار عملیاتی همگون تلقی میکند!
تقلیل سطح غنی سازی رسمی در ایران از ۶۰ درصد به ۲۰ درصد، یکی دیگر ازاهداف گروسی میباشد، به گونهای که ایران بدون آنکه گامی از طرف مقابل برداشته شود، تن به چنین مطالبهای دهد.
با این حال تجربه سالهای گذشته و اخیر نشان میدهد نه تنها جمهوری اسلامی ایران نباید تسلیم مطالبات فراپادمانی آژانس بین المللی انرژی اتمی (خصوصاً در دوران حضور گروسی در این نهاد ظاهراً بین المللی) شود، بلکه باید برداشته شدن هر گونه گام جدیدی در همکاری با این سازمان را متغیری وابسته به رفع تحریمهای ضد ایرانی (آن هم به صورت تضمین محور) قلمداد کند.